Khi nhắc đến Sài Gòn, các nhà sử học thường nói: “Sài Gòn có lịch sử hơn 300 năm. Thuở hình thành cách đây 300 năm, Sài Gòn chỉ bắt đầu từ một xóm nhỏ có diện tích hơn 1 km2 bắt đầu từ ven kênh Tàu Hũ. Và người ta gọi đó là Chợ Lớn.
Chợ Lớn do người gốc Hoa thành lập năm 1778, nằm gọn trong khu vực từ đường Tản Đà tới Kim Biên và từ Nguyễn Trãi xuống kênh Tàu Hủ. Năm 1782, kết thúc giao tranh giữa Nguyễn Ánh và Tây Sơn, khu vực này bị tàn phá. Những tưởng Chợ Lớn sẽ đi vào dĩ vãng, nhưng ít lâu sau người gốc Hoa từ Cù lao Phố (Biên Hòa) di cư xuống đã xây dựng lại một Chợ Lớn sung túc và nhộn nhịp hơn. Khi Chợ Lớn ra đời, phía Quận 1 (Thành phố Sài Gòn, thuộc thành Gia Định vẫn chưa được hình thành).
